Cees Kuijvenhoven, oud-secretaris Productschap Tuimbouw

door AAD VAN HOLSTEINWestland, 15 januari 2015 – Het Productschap Tuinbouw is per 1 januari 2015 opgeheven. Zomaar afgeschaft, als gevolg van handjeklap tussen de VVD en de PvdA bij de onderhandelingen rondom het formeren van de thans heersende regering. Met als drijvende motor het VVD-kamerlid Aptroot, die sinds kort burgemeester is van Zoetermeer, het kerkhof van de PBO, de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie.

Het is een van de ‘schappen’ die eind jaren vijftig – geboren uit een soortgelijk lichaam dat sinds eind jaren dertig ontstond – het levenslicht zagen. Het Landbouwschap fungeert als horizontale organisatie, het Productschap voor Zuivel, het Productschap voor Siergewassen, het Productschap voor groenten en fruit en zo nog een heel stelletje zijn verticale organisaties.

Eigenlijk hebben we deze ‘schappen – als we oud-minister Braks van landbouw mogen geloven – aan Abraham Kuyper te danken. Het verhaal gaat, dat hij zich daar al op het einde van de negentiende eeuw mee heeft bezig gehouden. Het is in de jaren dertig, als wat we nu noemen de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie (PBO), aarzelend van de grond komt. Er zijn eerst maatregelen nodig om de voedselvoorziening in goede banen te leiden. Daarvoor worden crisis-centrales in het leven geroepen. In feite zijn dat eigenlijk overheidsinstellingen. Al in 1939 ontstaat het idee die centrales om te vormen tot openbare lichamen die zich gaan bemoeien met de productie, be- en verwerking en afzet van producten. Het duurt tien jaar voordat dat op poten staat. Verhalen als zou de PBO in de oorlog op beval van de Duitsers zijn ingesteld, zijn onjuist. In geen enkel ander land heeft men het zover gebracht als in Nederland wat de publiekrechtelijke organisatie betreft. Want al tijdens de bezetting bewijzen de hun nut en groeien ze uit  tot belangenbehartigende organen, pas eind jaren vijftig productschappen geheten. De ontwikkelingen op Europees niveau hebben daar vanzelfsprekend ook een grote invloed op uitgeoefend.

Dit lezen de bezoekers van de website van het PT nu

Omdat er steeds meer regels vanuit Brussel komen, is de invloed van de ‘schappen’ in Nederland wel afgenomen. Ze krijgen in de loop der jaren steeds meer de taak om toe te zien op de toepassing van die regels. Het is op het feestelijk gevierde vijfentwintigjarig jubileum van het Productschap voor Groenten en Fruit op 15 juni 1981 dat minister Braks komt meedelen hij eraan twijfelt of de structuur van de PBO ‘nog wel de meest geëigende en de meest doelmatige is’. En of een bijstelling van de bevoegdheden van deze organen niet eens overwogen zou moeten worden. Als er iets veranderen moet dan volgens hem wel na diepgaande analyse en evenwichtige besluitvorming. De inmiddels afgeschafte teeltregelingen in de verschillende sectoren, mist bijna niemand en zo iemand ze toch terug wil hebben zal Brussel daar wel een stokje voor steken. De tuinbouw heeft duidelijk ervaren dat deze afschaffing heilzaam heeft gewerkt. Hoe Cees Kuijvenhoven, de laatste secretaris van het Productschap Tuinbouw  over de opheffing van het productschap denkt, kunt u vrijdag 16 januari lezen in de rubriek Ouder Westland in het AD Westland.

HET KNIPSEL VAN OUDER WESTLAND UIT AD WESTLAND VAN VANDAAG

Het onderstaande knisel kan worden gelezen als u het vergroot.

Uit het AD van januari ’15