Grepen uit het leven van een in het Westland geboren tuindersvrouw

Als wij dit artikel in ‘Over het Westland’ publiceren is het bijna de 77-ste verjaardag van  de schrijfster van het boek: ‘Voor ik het vergeet’, dat  onlangs is verschenen en vooral in het Westland de aandacht trok. Het is te bestellen door overmaking van 22,50 euro plus 4,25 euro verzendkosten op bankrekening NL14RABO 0142208787 t.n.v. G.J.M. van Dijk-Damen. De opbrengst gaat naar de actie ‘Max maakt mogelijk’.

                             door MARTINUS DUIVENTOREN

Ze is geboren in Naaldwijk. Op 27 oktober 1931.  Als elfde van in totaal veertien kinderen. Deel uitmakend van een tuindersgezin met zeven jongens en zes meisjes: Gerda van Dijk-Damen, de schrijfster van het zojuist verschenen boek ‘Voor ik het vergeet’. Met een reeks vooral voor Westlandse lezers herkenbare lotgevallen van een tuindersvrouw,  die ook buiten het Westland – met name in Noord- Brabant – veel ervaring heeft opgedaan.

Zo ziet het boek ‘Voor ik het vergeet’ er uit.

Gerda schreef haar verhaal beginnend met veel herinneringen aan het Naaldwijkse gezin, waarin ze aan de Geestweg is opgegroeid. Gevolgd door wat ze meemaakte met haar inmiddels overleden man Ab van Dijk in haar eigen gezin.  Ook al haar broers zijn overleden. Van haar zussen leven er nog vier. Wie denkt, dat dit alles gepresenteerd wordt in een soort roman zal weldra merken dat het toch anders is . Een reeks heldere en eerlijke ontboezemingen, die ze blijkbaar graag met anderen wil delen.  Zelf zegt ze: ,,Het is niet één verhaal, maar honderden verhalen. Feiten, dromen, gevoelens van dankbaarheid en ook van verdriet. Het is het leven zelf’’.

In het wilde weg

Zo leerden Ab en Gerda elkaar kennen

Wat ze vertelt over haar kleutertijd zal veel oudere lezers wat hun vroegste belevenissen betreft bekend voorkomen. Hoe ze de door nonnen geleide ‘bewaarschool’ aan de Dijkweg in Naaldwijk bezocht. Van huis naar school moest ze een half uur lopen. Goede herinneringen heeft ze aan zuster Tecla, maar niet aan zuster Bertranda. Die knipte bij wijze van straf in het wilde weg soms de haren uit je kapsel. Haar moeder vond dit te ver gaan en heeft ook een keer laten weten dat ze dergelijke straffen niet op prijs stelde. Opgroeiend in Naaldwijk met een vader als tuinder merk je door haar hele boek heen, dat ze bijna spelenderwijs over het tuindersvak heel wat heeft opgestoken.

Het bedrijf in Honselersdijk kreeg in 1974 de modernste lketel

Ze schrijft bijvoorbeeld: ,,Een tuinbouwbedrijf was in de jaren dertig in de  twintigste eeuw niet, zoals later, keurig gerangschikt. De kassen stonden niet strak naast elkaar. Overal waren hoekjes waar ook  nog gewassen in de volle grond werden geteeld. Bijvoorbeeld snijbonen, sperziebonen, aardappelen. De kassen stonden vol met groenten, al of niet verwarmd met kolen, later olie en weer later met aardgas”.Na de lagere school werkte ze mee in de tuin . Vooral in de oogsttijd. Grote manden vol. In de oorlog krijgt ze te maken met voedselschaarste onder de bevolking, Vaak werd er aangebeld door mensen die om eten kwamen vragen. Een buurjongen mocht elke dag met het gezin mee-eten.

 

Terug naar het Westland

‘Verliefd, verloofd en getrouwd’ Zo heet het hoofdstuk, waarin Gerda kennis maakt met Ab van Dijk, die dan in militaire dienst is. Op oudejaarsavond 1956 verloven ze zich in het bijzijn van beide families. Twee jaar later trouwen ze en gaan wonen in het Brabantse Oosteind.  In een nieuw huis op de daar gekochte tuin. Boeiend vertelt Gerda over de twintig jaren in dit Brabantse  tuinbouwgebied.

Gerda inspecteert kritisch wat naar de veiling moet

Maar hun hart, zeker dat van Ab ging meer uit naar het Westland.  Ab vatte daarom  het plan op om een nieuwe tuin op te zetten en wel terug in het  Westland. Ab keerde daardoor ook weer terug naar zijn ouwe liefde de voetbalvereniging Westlandia, waar hij als scheidsrechter fungeerde. Zijn schoonvader Geert Damen was voorzitter van de club. Samen met twee broers van Gerda vormden ze een sportief viertal scheidsrechters: Ted, Piet, Koos en Ab. Ze lieten een tuin aanleggen en een  huis bouwen aan de Zwethlaan. Hoe persoonlijk het boek hier en daar  is blijkt uit de passage waarin ze – als dirigente van een kerkkoor tijdens een repetitie werd overmand door emoties. Een lied greep haar zo aan  dat ze  al dirigerend tijdens een repetitie een huilbui kreeg.  Dit is een van haar openhartig vertelde  feiten en anekdotes die ongetwijfeld met veel aandacht zullen worden gelezen door wie in het leven van tuinders en  tuindersvrouwen is geïnteresseerd.

OP DE FOTO

Vier gebroeders Van Dijk, die alle scheidsrechter waren van de voetbalvereniging Westlandia. V.l.n.r. Ted, Piet, Koos en Ab van Dijk,

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.