Westland op nippertje aan ramp ontkomen

De deels afgeslagen duinen tussen Ter Heijde en Hoek van Holland.

De wilde golven hebben hoog tegen de duinen langs de Westlandse kust, gebeukt. Deze foto is gemaakt kijkend in de richting Hoek van Holland.

FOTO: PETER VAN BREUKELEN

De watersnoodramp van 1953 staat bij velen net zo  in het geheugen gegrift als de moord op Kennedy en de elfde september in New York. In het Westland komt daar het op het nippertje afgewende gevaar bij, dat de duinenrichel bij Ter Heijde n ‘s-Gravenzande het bijna begeeft. De ramp treft het Westland wel lniet rechtstreeks, toch. is het wel even kritiek en is ook Maassluis  bedreigd met angstwekkend hoog water. Maar op de Zuid-Hollandse eilanden en in Zeeland heerst echt watersnood. Uit het hele land wordt al gauw hulp geboden, ook vanuit het Westland. Onder meer door de Poeldijkse EHBO.

Door  MARTINUS DUIVENTOREN

De avond van zaterdag 31 januari 1953 stormt het al ongewoon zwaar.. Na de nieuwsberichten van elf uur leest de nieuwslezer uit het weerbericht voor ,,dat een nog steeds in diepte toenemende depressie” voor een nog zwaardere storm zal zorgen en waarschuwt voor hoog water. Dijkbewaking wordt ingesteld. Televisie is er nog niet. Wel zitten veel Westlanders met hun oor bijna in de radio. Maar na ‘Wij luiden de zondag in’ met het Ave Verum van W.A. Mozart sluit de zender zoals elke dag met het Wilhelmus.

Goed nieuws. De laatste zandzakken worden gelegd en de bres is dicht

Tijd om naar bed te gaan. De dakpannen rammelen luidruchtig op de huizen. De volgende morgen blijken  de meeste gelukkig nog op hun plaats te liggen, maar van de RK Adrianuskerk aan de Molenstraat in Naaldwijk zijn er honderden afgewaaid. Het dak ligt er open en bloot bij, terwijl beneden de kerkgangers elkaar de wildste geruchten over overstromingen op de Zuid-Hollandse eilanden en in Zeeland vertellen. Het  fijne weten ze er nog niet van, want de nieuwsvoorziening is door de overstromingen allerbelabberdst geworden.

Dit moet kosten wat het kost een halt toegeroepen worden.

Dat er mensen in nood zijn wordt wel gevreesd, maar daar komt men pas goed achter als tegen het middaguur iedereen gespannen luistert naar alarmerende berichten via de radio. Waarmee ze de ernst van de situatie beseffen. Aan de Heemraadsingel 303 in Rotterdam waar de EHBO is gevestigd – een sinds die dag jarenlang zeer bekend adres! – heerst dan al grote activiteit. Omdat dit kantoor zich het dichtste bij de zich in omvang steeds groter manifesterende watersnoodramp bevindt, besluit de algemene Nederlandse Vereniging E.H.B.O. in Amsterdam haar kantoor te sluiten en samen te gaan werken met de katholieken in Rotterdam. Om één uur werd door de KRO het bericht omgeroepen dat van iedere helpster en helper werd verwacht waar nodig hulp te verlenen. In enkele minuten tijd komen tal van berichten binnen over hulp uit het hele land. Ook vanuit Poeldijk dus, waar plaatselijke afdeling zich tijdens de ramp heldhaftig onderscheidt door vooral in de omgeving van ‘s-Gravendeel mensen uit hun vaak bizarre situaties te redden.

Het dijkleger werkt hard om het gat te dichten

Voor de kust van Ter Heijde weet, zo meldt later het weekblad De Westlander,  Dirk Vooys – in de volksmond Dirk de Duivel genoemd – in de nacht van zaterdag 31 januari op zondag 1 februari 1953 in  samenwerking met anderen de kapitein van de Groningse kustvaarder Elisabeth ongedeerd van boord te halen.

Hoek van Holland vangt intussen 150 uit het rampgebied gevluchte evacués onder meer uit Bruinisse op. Ze worden bij particulieren ondergebracht. Een ander scheepje dat met aardappelmeel op weg is naar Londen en bij Hoek van Holland dreigt te stranden wordt opgevangen door Het Hoekse reddingsvaartuig de President Jan Lels. En terwijl overal op zee veel zeelieden hachelijke toestanden meemaken weet men in de duinen op een uiterst zwakke plek met man en macht het water onder meer door middel van zandzakken tegen te houden.

Zo blijft het Westland gespaard voor een ramp van niet te schatten omvang. Aan een stuk door  beuken urenlang de golven tegen de grenzen van dit tuinbouwgebied.  De afslag van het duinzand  is zeer zorgwekkend. Maar gelukkig hebben de  waterkeringen het gehouden.

                     NAALDWIJKERS SLAAN UIT ANGST OP DE VLUCHT

Zondag 1 februari 1953. Het Westland is een nacht lang zwaar bestookt met ongekend hevige rukwinden, maar hoewel die een bres in de duinen bij het slag slaan – in de smalle duinstrook tussen Hoek van Holland en Ter Heijde – blijkt het belangrijke tuinbouwgebied uiteindelijk toch gespaard gebleven van overstromingen, zoals die zich voordoen op de Zuid-Hollandse  eilanden en in Zeeland.

Bij Maassluis en Maasland zijn weilanden onder water komen te staan.

In Naaldwjk, zo meldt later het weekblad De Westlander, zijn enkele Naaldwijkers zo angstig geworden dat ze hun bullen pakken en naar veiliger oorden de vlucht nemen. Toch is er geen reden tot paniek , want  het hoogheemraadschap van Delfland heef juist op tijd de dijkwacht is ingeschakeld die  erin is gelaagd die zondagmiddag met zandzakken het gat te dichten. Genoemd blad brengt een exclusieve fotoreportage daarvan, welke opnamen wij helaas niet in  de juiste scherpte kunnen tonen. Maar de lezer krijgt er toch een indruk van.  Ze zijn van ‘krantenkwalteit’ en fotografisch overgenomen uit genoemd weekblad. Vandaar.

Ze hebben,  zo schrijft Elseviers Weekblad, ‘verhoed dat Nederlands vruchtbaarste groententuin verzwolgen werd en dat er een schade werd geleden waarvan men zich misschien in geen kwarteeuw had kunnen herstellen’. Het   Volgens het blad hebben we te maken ‘met een rechtstreekse aanval op de Achilleshiel van Delfland. De grauwende zeewolf beet zich hier in het land en scheurde met zijn muil de stukken grond weg’’.

In enkele uren tijd leek het rijke Westland volgens dit  blad en verloren gebied te worden. Maar dat is gelukkig voorkomen.

WIE REDDE KAPITEIN UIT ZEE?

Bovenstaand artikel is deels gepubliceerd in het weekblad Het Hele Westland. In reactie daarop kreeg de auteur Martinus Duiventoren de mededeling van lezer Jaap Boersema dat het niet Voois was die de kapitein uit zee haalde, maar ene De Jong, die daarbij bijna zelf om het leven is gekomen. Dat Dirk de Duivel de stuurman van het schip Henk Helmus zou hebben gered heeft Boersema niet in het door hoofdagent van de Monsterse politie  over dit onderwerp opgestelde politierapport aangetroffen.

(De gegevens over de stormramp heeft Martinus Duiventoren onder meer geput uit het niet meer bestaande weekblad De Westlander. De rest vertelt hij uit eigen waarneming).

1 reactie op “Westland op nippertje aan ramp ontkomen

  1. Ik was 9 jaar oud en zat zondagmiddag met mijn ouders in de Zuiderkerk s-Gravenzande, de dienst was net begonnen toen er op de kerkdeur werd gebonst en iemand kwam zeggen dat alle mannen naar het slag bij s-Gravenzande moest gaan. Wij als 3 kinderen werden bij onze buurman gestald Alex Boers en mijn ouders gingen helpen pas in de avond kwamen ze terug en het was heel erg kantje boord geweest

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.